شرح بیماری هپاتیت
هپاتیت ویروسی عبارت است از التهاب کبد در اثر یک ویروس. هپاتیت ویروسی انواع مختلفی دارد. شایع‌ترین انواع آن هپاتیت A و B هستند. سایر انواع آن عبارتند از هپاتیت C ، D ، E ، G .
علایم شایع
مراحل اولیه:
علایم شبیه آنفلوانزا، مثل تب، خستگی، تهوع، استفراغ، اسهال بی‌اشتهایی
چندین روز بعد:
زردی چشم‌ها و پوست در اثر تجمع بیلی‌روبین در خون
تیره شدن رنگ ادرار در اثر وارد شدن بیلی‌روبین اضافی به ادرار
اجابت مزاج روشن، به رنگ خاک رس، یا سفید
علل
هپاتیت A و E : ویروس معمولاً از راه آب یا غذا وارد بدن می‌شود، خصوصاً صدف خام که توسط فاضلاب آلوده شده باشد.
هپاتیت B : معمولاً از راه آمیزشی، تزریق خون، و تزریق یا سرنگ آلوده انتقال می‌یابد. مادری که هپاتیت B دارد ممکن است عفونت را به نوازش انتقال دهد. بعضی از موارد هم بدون دلیل مشخص و راه شناخته شده‌ای برای انتقال عفونت رخ داده‌اند.
هپاتیت C : معمولاً از راه تزریق موادمخدر داخل رگ، تزریق خون و سایر انواع مواجهه با خون یا محصولات خونی آلوده انتقال می‌یابد. البته در 40% از موارد، راه انتقال معلوم نیست.
هپاتیت D : به‌طور جداگانه از هپاتیت B نمی‌تواند رخ دهد. هپاتیت G : الگوی انتقال مشابهی مثل هپاتیت C دارد؛ معمولاً از راه خون انتقال می‌یابد.
عوامل افزایش دهنده خطر
مسافرت به مناطقی که بهداشت نامناسبی دارند.
بی‌بندوباری
تزریق موادمخدر داخل رگ
مصرف الکل
تزریق خون
کارکنان پزشکی و سایر حرفه‌های خطرزا
مهد کودک‌ها یا مراکز نگهداری
دیالیز
تغذیه نامناسب
وجود بیماری که باعث کاهش مقاومت بدن شده باشد.
پیشگیری
از خطرات ذکر شده در بالا دوری کنید.
اگر با فرد هپاتیتی در تماس بوده‌اید، با پزشک خود در رابطه با تزریق گاما گلوبولین برای پیشگیری یا کاهش خطر هپاتیت مشورت کنید.
اگر در زمره افرادی هستید که خطر هپاتیت آنها را تهدید می‌کند، مثل کارکنان بیمارستان‌ها، دندانپزشکان و غیره، واکسن هپاتیت A و B را دریافت کنید. واکسن سایر انواع هپاتیت ویروسی در دست بررسی است. گاهی ممکن است ایمونوگلوبولین نیز لازم شود.
واکسیناسیون هپاتیت B برای همه نوزادان و شیرخواران
عواقب مورد انتظار
زردی و سایر علایم به حداکثر خود می‌رسند و سپس در عرض 16-3 هفته تدریجاً ناپدید می‌شوند. اکثر افرادی که وضعیت سلامتی خوبی دارند در عرض 4-1 ماه کاملاً بهبود می‌یابند. در درصد کمی از افراد، دچار هپاتیت مزمن می‌شود. با بهبود از هپاتیت ویروسی معمولاً ایمنی دایمی نسبت به آن ایجاد می‌شود.
عوارض احتمالی
نارسایی کبد، سیروز کبد، سرطان کبد، حتی مرگ
هپاتیت مزمن. این بیماران معمولاً حامل ویروس هستند و عامل بالقوه‌ای برای انتقال عفونت به افراد خانواده و همسر هستند. این افراد امکان دارد ظاهراً خوب و سرحال باشند و متوجه عفونت خود نشوند.
درمان
اصول کلی
بررسی‌های تشخیصی عبارتند از آزمایش خون برای شناسایی عفونت، بررسی‌های مربوط به کار کبد، و نمونه‌برداری از کبد در موارد شدید یا مزمن
اکثر بیماران هپاتیتی را می‌توان بدون خطر زیاد در منزل تحت مراقبت قرار داد. جداسازی کامل بیمار ضروری نیست، اما فرد بیمار باید وسایل جداگانه‌ای برای خوردن و آشامیدن داشته باشد یا از وسایل یک بار مصرف استفاده کند.
اگر هپاتیت دارید یا مراقبت از یک فرد هپاتیتی را به عهده دارید، دستان خود را مرتباً و به دقت بشویید، خصوصاً پس از اجابت مزاج
داروها
برای درمان هپاتیت تعداد کمی داروی اختصاصی وجود دارد.
امکان دارد داروی ضد التهاب کورتیزونی در موارد شدید تجویز شود تا التهاب کبد کاهش یابد و علایم بهتر شوند.
برای هپاتیت B و C مزمن ممکن است آلفا ـ اینترفرون مورد استفاده قرار گیرد.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
توصیه می‌شود تا زمان رفع زردی و بازگشت اشتها استراحت در رختخواب انجام گیرد. زمان بازگشت به کارهای روزمره در افراد مختلف بسیار متفاوت است.
رژیم غذایی
علی‌رغم نداشتن اشتها، خوردن وعده‌های غذایی کوچک و متعادل به بهبود بیماری کمک خواهد کرد. روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید. هرگز الکل ننوشید.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علایم هپاتیت را دارید یا با فردی که این علایم را داشته است تماس داشته‌اید.
در صورتی که علایم زیر به هنگام درمان رخ دهند: ـ بیشتر کم شدن اشتها ـ خواب‌آلودگی زیاد یا گیجی ـ استفراغ، اسهال، یا درد شکمی ـ بیشتر شدن زردی؛ به وجود آمدن بثورات پوستی یا خارش
تهیه و تنظیم : دکتر مسعود صدرالدینی (فوق تخصص بیماری های گوارشی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اورمیه )